Mother Night

Ik vond Kurt Vonnegut fantastisch goed toen op op school zat. Slaughterhouse Five, Sirens of Titan, Cat's Cradle, het sprongetje van contentement dat ik maakte toen ik zag dat er nieuwe was, Galápagos.

En toen kwam ik vorige week een filmpje van hem tegen. En bedacht ik, tijd om die mens nog eens te herlezen.

Weeeeellllllll... you can't go home again, zoals ze zeggen.

Ik had Mother Night dacht ik niet gelezen, maar het werd mij aangeraden, en dus hey waarom niet. In Mother Night schrijft Howard W. Campbell in een gevangeniscel in Israël, terwijl hij wacht op zijn proces wegens oorlogsmisdaden. Hij heeft veel misdaan waar iedereen van weet, als een soort hoofdpropagandist voor de Engelstalige wereld tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar hij heeft ook veel goede dingen gedaan waar bijna niemand van weet, door in zijn radio-uitzendingen gecodeerde boodschappen uit Duitsland naar de geallieerden te sturen.

Ik had Vonnegut gewoon dicht moeten laten, dan zou het bij een goede herinnering gebleven zijn. Het moet zijn dat ik een allergie heb opgedaan aan dit soort literatuur of zo, want ik werd al vanaf de eerste hoofdstukken (hoofdstukjes) kregelig. Die alleswetende verteller, die eindeloze metafictionele gimmicks van “ik zeg u op voorhand wat er gaat gebeuren, en zie, het gebeurt ook echt, neenee, kijk!, zie!, hiér gebeurt het”, ik word daar lastig van.

En oh kijk, we krijgen al helemaal in het begin een moraal mee: “We are what we pretend to be, so we must be careful about what we pretend to be.” Dankuwel, maar ik ben geen klein kind dat bij de hand geleid moet worden en alles van naaldje tot draadje uitgelegd moet krijgen. Oh wat nu? Krijg ik écht diezelfde moraal pagina na pagina er quasi letterlijk ingestampt? Ugh, nee. Nee bedankt.

De samenvatting staat hier. De wereld vind het wellicht een uitstekend boek, ik vond er niets aan en ik heb er spijt van dat ik het gelezen heb. (Sorry Iannis.)

“We are what we pretend to be, so we must be careful about what we pretend to be.”

The quote above says it all as far as the theme of this story. The events center around WWII but I think the idea could work in any time period. What strikes most about this book is the idea that we all fool ourselves into believing we're heroes in our own story.

As the main character and narrator of this story, Campbell doesn't do that. An American spy/Nazi propaganda writer, he knows he's done both good things and bad things and he can hold the contradiction in his mind. (He can't actually live with it, but that's a different problem.) This is in defiance of the other characters in the story who eliminate the thoughts from their mind that don't fit in with their goals, their life philosophy.

There is for example, O'Hare, the former soldier who captured “war criminal” Campbell the first time and who thinks all the troubles in his life will be solved if he just captures him again. There is also the white supremacist dentist, Jones, who truly believes in his hateful cause. Not coincidentally, Campbell thinks of this kind of “totalitarian madness” as tearing a tooth out of your head. The missing teeth “are simple, obvious truths, truths available and comprehensible even to ten-year-olds, in most cases.”

I enjoy Vonnegut's writing style. He has a dry sense of humor, the story moves along nicely, he doesn't overwrite, and yet the characters and scenes are vivid. The dialogue is entertaining and believable. The themes of the story are heavy and even dark, but Vonnegut tackles them with a clear and direct writing style.