백의 그림자

Just don't follow your shadow, he said. You have to be careful not to follow, even if it does rise.

Spoiler
One Hundred Shadows, tiểu thuyết đầu tay của Hwang Jungeun, kể về cuộc sống của những con người nhỏ bé làm việc tại các cửa hàng buôn bán/tu sửa thiết bị thuộc một khu trung tâm điện tử lâu đời nằm giữa lòng Seoul hiện đại. Khi môi trường sống bị đe dọa bởi những quyết định vô tình của tầng lớp giàu có hơn và nhiều quyền lực hơn, bóng của họ - những người gần như vô danh (chỉ được gọi bằng họ hoặc bằng tên không họ), luôn mấp mé ở rìa của một xã hội không quan tâm nhiều lắm đến những tồn tại ở rìa- dần dần tách khỏi họ, đứng dậy và lấn át sự sống.

Buồn và u ám - gợi nhớ đến khu công nghiệp thời những năm 80 trong Cô gái viết nỗi cô đơn của Shin Kyung Sook - nhưng qua một điểm nhìn hiện đại và nhiều trìu mến cùng một ngòi bút tiết chế hơn, những mảnh đời lẩn khuất trong năm tòa nhà cũ nát nối liền với nhau theo nhiều cách dị thường của Hwang Jungeun hiện lên cô đơn mà không thê lương, ấm áp mà không ủy mị, nhen nhóm hy vọng nhưng tinh tế chứ không dàn trải và quá lộ liễu khiến người đọc (hoặc ít nhất là tôi) mệt nhoài.
Mỗi con người ở đó đều có một chuyện đời riêng, siêu thực theo những cách ám ảnh khác nhau, nhưng đều chung nhau một điểm là, bóng của họ đã-đang-hay sắp “đứng dậy” đè nén họ thật sâu xuống tận cùng của sự sống. Bởi vậy họ thường dặn dò nhau không được đi theo cái bóng khi nó sống dậy khỏi mình, hoặc thậm chí họ đi tìm, cố gắng nắm tay kéo người đã lỡ chân đi theo bóng của mình trở về.
Như Eungyo và Mujae, hai người trẻ tuổi sống thầm lặng và không tương lai giữa sự lâu năm quen thuộc đang trên bờ vực đổ vỡ.
Eungyo và Mujae, một chuyện tình không một lần nhắc tới từ “yêu”, không những cuộc hẹn hò chủ định, không hứa hẹn, không những cử chỉ thân mật
chỉ có những cuộc đối thoại như độc thoại khi mà lời người nọ liên tục lẩn vào lời người kia,
đôi ba bữa ăn bộc phát với những món bình dân được miêu tả đầy cẩn trọng,
một món quà gieo hy vọng, một cú điện thoại đến trễ nhiều ngày lại đúng vào hôm mất điện, một tối muộn cùng nhau đánh cầu lông để xua đi cơn mất ngủ ám ảnh,
và hai cái nắm tay.

Yếu tố huyền ảo trong tác phẩm này của Hwang Jungeun có thể không hoàn toàn mới mẻ, nhưng đem lại hiệu quả tối đa, ở đây đó là khiến hiện thực thật và sống động hết mức có thể, không phải lười nhác ảo chỉ để cho ảo.
Những đoạn hội thoại không rạch ròi ai là người đang nói/kể cũng tăng thêm “nồng độ” huyền ảo. Bất cứ nhân vật nào, khi kể chuyện đời mình sẽ được đột ngột mà khéo léo đôn lên trước nhất để người đọc, thường phải đến lúc nghe hết chuyện mới nhận ra người vừa kể cho mình nghe đó là ai và đôi khi cũng không tránh khỏi nhầm lẫn, nhưng đồng thời lại đặc biệt tập trung và quan tâm hơn đến nhân vật đang được giới thiệu với mình.

Cuốn sách mỏng, bảy chương như bảy bài thơ dài vẽ nên những quang cảnh đô thị chưa được bộc lộ nhiều của Hàn Quốc hiện đại qua các sản phẩm văn hóa đại chúng (và dù là cảnh đô thị nhưng lại cứ khiến nhớ tới Tales from Outer Suburbia của Shaun Tan là như nào!), chạm tới nhiều vấn đề cũng như mâu thuẫn của xã hội nhưng tuyệt đối chưa bao giờ có ý muốn gồng mình nhồi nhét chính trị, có chăng đó chỉ là cách Hwang Jeungeun bộc lộ sự quan tâm đến những số phận bên lề, ngoài rìa, bị bỏ lại phía sau của một xã hội phát triển quá vội. Đọc văn Hwang Jungeun, có thể cảm nhận rõ rệt tình cảm chị dành cho các nhân vật của mình, và có lẽ đây là điều ghi điểm nhiều nhất với tôi. Ở bản tiếng Hàn, Hwang Jungeun dành trọn phần lời tác giả để viết một bài thơ dành cho Eungyo và Mujae, mong rằng thế giới tàn nhẫn này sẽ bớt bạo tàn với họ và cầu cho trên con đường đêm đang đi họ sẽ gặp được một ai đó. (Ở phần lời tác giả một tác phẩm mà tôi rất thích khác, truyện vừa [b: Kong's Garden|25911445|Kong's Garden (K-Fiction 006)|Hwang Jung-eun|https://images.gr-assets.com/books/1436921686s/25911445.jpg|45798458], chị cũng bộc lộ sự trăn trở về nhân vật chính của mình, về những biến cố sẽ xảy đến tiếp với cô ấy sau khi tác phẩm đã kết thúc.)

What are you so worried about, Eungyo?
It's too dark.
Of course it's dark, it's nighttime.
But it's too dark it doesn't seem possible that we'll make it to somewhere bright.

It's so dark, you don't know who we might run into. Could be anyone.
Anyone would do, I said, that's why we're going. I'd happy to run into anyone right now. And if we do, won't they be just as startled, given that we could be anyone too?

Are we ghosts? we wonder. Who could tell, this late at night. We might be ghosts seeking others of our kind, walking under a pale moon.